Diz Rahatsızlıkları ve Hastalıkları

Diz Rahatsızlıkları ve Hastalıkları

Diz Rahatsızlıkları ; Diz hasarları en çok alan, ve bu nedenden dolayı da ağrı yakınmasına çok bir şekilde yol açan eklemdir. Bunun nedeni, dizin yere basışta, yürümede, çömelme de, kalkma da ve eğilme de büyük role sahip olmasıdır.


Diz; uyluk kemiği ve kaval kemiği arasındaki yer alan, menteşe biçimindeki bir eklemdir. Eklem iç veya dış kısım olmak üzere 2 bölümden oluşur. Eklem ön taraftan diz kapağı sayesinde korunur. Eklem içinde yer alan tüm kemik yüzeyler eklem kıkırdağı ile kuşatılmıştır. Femur ve tibia arasında kalan bölgedeki  yükü taşıyan kıkırdak yüzeyler, menisküs ismi verilen 2 esnek kıkırdaktan oluşan yapı ile korunmakla beraber, desteklenir.

Menisküsler C harfine benzeyen veya kuş yuvası şeklinde olan kenarları yüksek ve ortası biraz ince bir yapıya sahiptir. Bu yapıların özelliği yuvarlak femurla düz tibianın yapısal olan uyumlarında fayda sağlar, binen yük var ise tüm eklem yüzeyine dağılmasını sağlar ve gelen darbeleri önler, eklemin sabit kalmasına yardımcı da olur. Bağlar diz eklemini sabitlemekle görevli en ana yapılardır. Birbirlerinden tamamen farklı yapılar olan bağlarla tendonlar birbirine kesinlikle karıştırılmamalıdır. Bağlar her 2 ucu kemiğe yapışmış biçimdedir. Sınırlı biçimde esneklik gösterebilirler. Tendonlar ise bir uçları kemiğe yapışık, diğer uçları  ise kaslara doğru devam eden ve kasların hareketlerini, kemiğe geçmnesini sağlayan yapılardır.

Yan bağlar ise dizin iç ve dış yanlarında yer alırlar.

Dizin sağa ve sola açılmasını önlerler. Dış yan bağ dışında, dizin dışa açılmasına engelleyen, dizin arka dış köşesinde bulunan bağlar ve popliteus tendonundan oluşan posterolateral kompleks ismi verilen bir ek yapı vardır. Bu yapının bozulmasına ait teşhisler ve tedavi gözden kaçabilir. Bu nedenden dolayı kontrol edilmelidir. Dizin bütün bu anatomik yapıları boyunca kaslar uzanır ve birlikte çalışarak dizin koşmak, yürümek gibi aktivitelerini yönetirler. Kaslar ayrıca sabitliği sağlayan oluşumları da desteklerler ve korurlar.


Dizi yöneten iki ana kas grubu,

 Ön uyluğun dört başlı kası, leğen kemiğinden başlayarak uyluk kemiğinin ön yüzü boyunca uzanırlar, diz kapağı üzerinden devam ederler ve "tibianın" üst tarafına yerleşirler. Dizin öne doğru düzleştirilme hareketini yaptırırlar. Aynı zamanda diz kapağı kemiğinin üst, iç ve dışına yerleşen ayrı başları ile, diz kapağının dengesini korumasına yardımcı olurlar. Dizin dönme hareketlerini önleyerek ön çapraz bağa, "tibianın" arkaya doğru dönmesini kısıtlayarak da arka çapraz bağa yardım sağlar. Uyluğun arkasında bulunan "hamsring adeleleri" vardır. "Hamsring adeleleri" ise dönme hareketini ve "tibianın" öne hareketini kontrol ederek, ön çapraz bağa destek sağlarlar. Dizde oluşan her türlü sakatlık ciddiye alınmalıdır ve tedavi muhakkak ettirilmelidir.***